YETİŞ YA BOZATLI HIZIR!

Bin bir adı vardır bir adı Hızır
Her nerde çağırsan orada hazır
Ali’m Padişahtır Muhammet vezir
O fermanı yazan Ali değil mi
Pir Sultan Abdal

Pir Sultan Abdal’ın bu dizelerinde olduğu gibi Hızır dar gün dostudur. Zaman ve mekandan bağımsız her an, her yerde hazır ve nazır olarak bizim yanımızdadır. Yetiş ya Hızır! dememiz yeterlidir. Büküklerimizin bizlere ettiği en büyük dua, “Hızır yar ve yardımcın” olsun sözüdür. Bizleri emanet ettikleri ve bu emaneti sağ salim geri getireceğine inandıkları, yüce beller bekçisidir Hızır. Gurbete giden de askere giden de kısacası nerede bir ayrılık varsa koruyup kollayacak, kavuşturacak olan Hızır’dır.

Bir yavru gönderdim gurbet ellere
Emaneti de sana bozatlı Hızır
Seni bekçi ederler yüce bellere
Emaneti de sana bozatlı Hızır.

                                                                                                          Pirsultan Abdal

Hızır’a emanet edilen, Yine Hızır’dan istenir. Hızır naz, niyaz, murat makamıdır. Saf sevgidir. Sevenin halinden Hızır anlar.  O yüzdendir ki, sevgilinin elinden tutup Hızır’ın, geri yollaması beklenir.

Yola yolladım senide
Yollar yormasın seni
Hızır elinden tutsun da
Bana yollasın seni.

              Hızır’ emanet edilen incinmez. Sağ salim sevdiğine kavuştur.

Bereketin adıdır Hızır. Çoğaltır, tıpkı toprak ana gibi. Bereketlendirir o yüzen yeşil olarak bilinir. Zaten Arapça da “Hıdır” yani “Hızır” yeşil anlamına gelir… Hızır’ın geçtiği, elinin ayağının değdiği yer bereketlenir. Hızır ayı içinde akşamdan elenerek bir torba veya tepsinin içine un konur ve Hızır’ın işaret bırakması beklenilir. O yüzden Anadolu’nun birçok yerinde Hızır makamları vardır. Sarp kayalarda Hızır’ın atının izi vardır.

Hızır; elbette kimseden bir karşılık beklemez ama Hızır’ın yardımını alan can da bu yardımı karşılıksız bırakmaz. Aşk ile bağlandığı, sıdk ile çağırdığı, darına yetişen Hızır’a lokmalar sunar. Çörek, börek, elma, üzüm bazen bir kurban tığlar ve çevresinde kim var ise paylaşır. Doğaya yiyecek sunar, her şeyi çoğaltır ve varını var eder yeniden.

Yaşamın adıdır Hızır. Ölümsüzdür zaten kendisi. Abu hayat suyu içmiş ve ölümsüzlüğe ulaşmıştır. Karada ve denizde olanların yardımına yetişir. Hıdırellez’dir.  Özellikle Şubat ayı içerisinde oruçlar tutulur. Kimi yörelerde bu oruçların sonunda kurbanlar tığlanır, bayram yapılır. Allanır pullanır gelinler kızlar. Hızır gelmiş, gönüller şen olmuştur. Murat, isteyen muradını almıştır. Artık kışın sonu bahardır. Gönüllerin baharıdır Hızır. Aslında bizim insanımız her darına yetişeni Hızır sayar. O yüzden Hızır gibi yetişti der bizim insanımız. Bilir ki marifet Hızır’ı gaipten beklemek değil, Hızır olmaktır.